Glaucoma là bệnh lý về mắt hàng đầu trên thế giới gây mù lòa không thể hồi phục, một khi được chẩn đoán, cần phải điều trị suốt đời và quản lý lâu dài. Ngay cả khi bệnh nhân đã trải qua phẫu thuật, vẫn cần theo dõi lâu dài.
Hầu hết các loại glaucom có quá trình bệnh diễn biến âm thầm, chậm rãi, bệnh nhân không có triệu chứng rõ ràng. Việc kiểm tra định kỳ giúp bác sĩ hiểu rõ hơn về sự thay đổi tình trạng bệnh của bệnh nhân và kịp thời điều chỉnh phương pháp điều trị, từ đó làm chậm sự tiến triển xấu đi của chức năng thị giác. Do đó, trong quá trình điều trị lâu dài bệnh glaucom, cần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm tra định kỳ.
I. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự thay đổi áp suất nội nhãn
Áp suất nội nhãn của con người không phải là một con số cố định, các yếu tố môi trường và yếu tố cá nhân có thể dẫn đến sự dao động của áp suất. Những yếu tố thường gặp bao gồm mất ngủ, mệt mỏi, táo bón, yếu tố tâm lý, dao động huyết áp cũng như sự biến đổi đột ngột của áp suất không khí và nhiệt độ.
Bệnh nhân glaucom ngay cả khi được điều trị bằng thuốc, áp suất nội nhãn được kiểm soát, vẫn có thể xuất hiện sự dao động của áp suất nội nhãn, và sự dao động này cũng có thể gây ra tổn thương không thể hồi phục cho dây thần kinh thị giác. Do đó, việc theo dõi kịp thời có thể giúp phát hiện sự dao động áp suất nội nhãn, từ đó điều chỉnh phương pháp điều trị, tránh gây tổn hại không cần thiết cho bệnh nhân.
II. Tầm quan trọng của việc kiểm tra định kỳ
Phẫu thuật glaucom có thể kiểm soát áp suất nội nhãn trong thời gian ngắn, nhưng không thể chữa khỏi bệnh hoàn toàn. Sau phẫu thuật, có thể do tắc nghẽn kênh lọc, đóng kín vết mổ ở màng irit, viêm dính sau phẫu thuật hoặc glaucom ác tính, dẫn đến áp suất nội nhãn gia tăng trở lại, gây tổn thương thị lực không thể hồi phục. Một số bệnh nhân mặc dù có áp suất nội nhãn bình thường, nhưng độ tổn thương thị giác vẫn có thể tiếp tục tiến triển.
III. Những điều cần chú ý sau phẫu thuật glaucom
1. Kiểm tra định kỳ áp suất nội nhãn và trạng thái dây thần kinh thị giác
2. Theo dõi liên tục sự thay đổi của thị trường
3. Nếu xuất hiện hiện tượng nhìn đúp, đau mắt, thị lực giảm đột ngột, hãy đến bệnh viện ngay
4. Theo dõi suốt đời (một số bệnh nhân có thể do xem nhẹ việc kiểm tra dẫn đến tiến triển xấu của bệnh)
Tăng áp lực nội nhãn bệnh lý là yếu tố nguy cơ chính gây tổn hại đến chức năng thị giác trong glaucom, nhưng không phải yếu tố duy nhất. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm tuổi tác, chủng tộc, tiểu đường, huyết áp cao, và độ nhớt của máu tăng cao. Do đó, không thể đơn giản nghĩ rằng nếu áp suất nội nhãn của bệnh nhân glaucom giảm thì chức năng thị giác sẽ không bị tổn hại, vẫn cần kiểm tra định kỳ chức năng thị giác. Trong trường hợp áp suất nội nhãn được kiểm soát nhưng chức năng thị giác vẫn giảm tiến triển, cần tìm kiếm và loại bỏ các yếu tố khác gây tổn hại đến chức năng thị giác.
Vì vậy, việc duy trì quản lý tiêu chuẩn lâu dài giúp tránh hoặc làm chậm sự tiến triển xấu hơn của dây thần kinh thị giác và trường nhìn của bệnh nhân glaucom, từ đó giúp bệnh nhân giữ được thị lực hữu ích suốt đời, có ý nghĩa lâm sàng quan trọng trong điều trị glaucom.