Cấy ghép thận mặc dù là phương pháp điều trị tốt nhất cho bệnh thận giai đoạn cuối, nhưng chi phí điều trị cao và nguồn thận khan hiếm vẫn là vấn đề mà phần lớn bệnh nhân mắc bệnh thận giai đoạn cuối ở nước ta không thể tiếp cận. Việc điều trị liên quan đến sinh mạng của hàng triệu bệnh nhân và hạnh phúc gia đình.
Vậy tại sao chi phí cấy ghép thận lại đắt đỏ đến vậy? Sau khi cấy ghép thận, bệnh nhân mắc bệnh thận có thể sống thêm bao lâu?
Bệnh thận giai đoạn cuối có những phương pháp điều trị nào?
Bệnh thận giai đoạn cuối là giai đoạn cuối của bệnh thận mãn tính, chủ yếu thể hiện bằng sự suy giảm rõ rệt khả năng chuyển hóa của thận, dẫn đến việc cơ thể không thể tự bài tiết các chất thải chuyển hóa, gây ra rối loạn điện giải, do đó dẫn đến một loạt triệu chứng ngộ độc, thường được gọi là ngộ độc urê. Điều trị thay thế thận là phương pháp điều trị chính cho bệnh nhân mắc bệnh thận giai đoạn cuối, bao gồm lọc máu, lọc màng bụng và cấy ghép thận. Trong số này, lọc máu có chi phí điều trị thấp hơn cấy ghép thận, hiện đang được sử dụng phổ biến trong lâm sàng. Tuy nhiên, lọc máu thường gặp nhiều biến chứng, như thiếu máu do thận, huyết áp cao do lọc, huyết áp thấp do lọc và ngứa da do ngộ độc urê, cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe tâm thần của bệnh nhân, không thể đạt hiệu quả điều trị triệt để.
Nghiên cứu cho thấy, chất lượng sống của bệnh nhân cấy ghép thận hiện là tốt nhất, đều vượt trội hơn so với bệnh nhân lọc máu và lọc màng bụng. Tuy nhiên, do chi phí điều trị cấy ghép thận quá cao, nên nhiều gia đình bình thường không thể gánh chịu, do đó tỷ lệ phổ cập điều trị này vẫn rất thấp.
Thay thận cần bao nhiêu tiền?
Tại Mỹ, chi phí trung bình cho một ca cấy ghép thận cần hơn 2 triệu, trong khi ở nước ta, chi phí cấy ghép thận khoảng 400 triệu (chính xác thì mỗi bệnh viện có mức khác nhau). Trong đó bao gồm việc ghép mô trước phẫu thuật, đánh giá và chuẩn bị; trong phẫu thuật bao gồm chi phí phẫu thuật và gây mê; sau phẫu thuật bao gồm thuốc phục hồi và chi phí nằm viện. Hai phần chi phí chính là chi phí cho người hiến thận và chi phí sử dụng thuốc ức chế miễn dịch lâu dài sau phẫu thuật.
Chi phí cho nguồn thận: Bước đầu tiên trong cấy ghép thận là tìm nguồn thận, hiện nay, nguồn chủ yếu có hai cách: hiến thận từ người sống có quan hệ huyết thống và hiến thận từ người đã khuất có quan hệ huyết thống. Cấy ghép thận từ người sống thường không cần chi phí cho thận hiến, trong khi cấy ghép thận từ người đã khuất thì cần phải trả một khoản nhất định. Bên cạnh đó, các chi phí kiểm tra ghép mô trước đây cũng khá cố định.
Chi phí thuốc ức chế miễn dịch: Bệnh nhân cấy ghép thận cần sử dụng thuốc ức chế miễn dịch lâu dài để giảm phản ứng đào thải. Các loại thuốc ức chế miễn dịch cần sử dụng lâu dài, giá cả khác nhau, chi phí cho một năm khoảng 60 triệu, và khoản này cũng rất cao.
Chi phí phòng ngừa và điều trị biến chứng sau phẫu thuật: Do bệnh nhân cấy ghép thận sử dụng thuốc ức chế miễn dịch lâu dài, chức năng miễn dịch sẽ giảm và dễ mắc các bệnh nhiễm trùng phổi, lúc này, cần phải điều trị bằng thuốc kháng sinh. Các loại thuốc này cũng khá đắt, đồng thời, các bệnh nhiễm trùng phổi nặng còn làm tăng thêm chi phí chăm sóc và điều trị, kéo dài thời gian nằm viện, dẫn đến chi phí trong giai đoạn phẫu thuật tăng rõ rệt. Ngoài ra, các phác đồ điều trị kích thích miễn dịch, phản ứng đào thải cấp tính và phục hồi chức năng thận chậm cũng sẽ tăng gánh nặng kinh tế cho bệnh nhân.
Sau khi phẫu thuật cấy ghép thận, có thể sống thêm bao lâu?
Tỷ lệ thành công của cấy ghép thận là khá cao, trên 95%. Thời gian sống của bệnh nhân sau phẫu thuật cần được xem xét dựa trên tình trạng phục hồi chức năng thận, lối sống và các yếu tố khác. Nếu chức năng thận phục hồi tốt, trạng thái cơ thể cũng tốt, đồng thời tuân thủ theo lời dặn của bác sĩ, theo dõi chức năng thận đầy đủ, thì tỷ lệ sống của bệnh nhân vẫn cao. Hiện đã có trường hợp bệnh nhân cấy ghép thận sống tới 48 năm.
Tóm lại
Tóm lại, dù chi phí cấy ghép thận cao hay thấp, có thể gánh chịu hay không, điều quan trọng nhất trong cuộc sống hàng ngày là bảo vệ sức khỏe thận ngay từ nguồn gốc, hình thành thói quen sống lành mạnh, thường xuyên uống nước, hạn chế nhịn tiểu, thực hiện chế độ ăn ít muối và kiểm tra sức khỏe định kỳ, điều này là cách bảo vệ thận tốt nhất.
