Gần đây, bệnh cúm A lại trở thành tâm điểm chú ý của công chúng. Để giải đáp những thắc mắc như “Cúm A có gây tử vong không?”, “Làm thế nào để phân biệt cảm lạnh thông thường?” và “Người trẻ có nguy cơ cao hơn không?”, đội ngũ chuyên gia của Bệnh viện 331, thành phố Chu Châu đã kết hợp với Chương trình Điều trị Cúm của Ủy ban Y tế Quốc gia (Phiên bản 2023) để gửi đến bạn những câu trả lời chi tiết.
1. Cúm A thực sự là gì?
Bệnh cúm A (H1N1, H3N2 và các kiểu khác) là bệnh truyền nhiễm đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra, có ba đặc điểm chính: truyền nhiễm nhanh, triệu chứng nghiêm trọng, dễ biến đổi. Mỗi năm trên toàn thế giới có khoảng 3 triệu – 5 triệu ca bệnh nặng, nhưng 99% bệnh nhân có thể bình phục hoàn toàn, vì vậy không cần quá hoảng sợ.
2. Cúm A lây lan như thế nào?
Cảnh báo 3 tình huống nguy cơ cao!
1. Lây truyền qua giọt bắn
Khi bệnh nhân ho hoặc hắt hơi, virus có thể bị hít vào trong khoảng cách 2 mét.
2. Lây lan qua tiếp xúc
Chạm vào các nút bấm thang máy hay tay nắm cửa bị ô nhiễm rồi đưa tay lên mắt, mũi.
3. Lây truyền trong không gian kín
Các địa điểm như văn phòng, lớp học có thông gió kém dễ dẫn đến lây nhiễm tập thể.
Đặc biệt lưu ý: Phụ nữ mang thai, người trên 65 tuổi, bệnh nhân mắc bệnh mạn tính và người béo phì (BMI ≥ 30) là nhóm nguy cơ cao.
3. Làm thế nào để phân biệt cúm A?
Sự khác biệt chủ yếu: Bệnh cúm A xuất hiện đột ngột, trong vòng 24 giờ triệu chứng sẽ bộc phát hoàn toàn; trong khi cảm lạnh thông thường thường phát triển chậm rãi hơn.
1. Sốt cao liên tục > 3 ngày, thuốc hạ sốt không có hiệu quả.
2. Khó thở (hơn 30 lần/phút khi nghỉ ngơi).
3. Môi và môi lưỡi tím tái, đau ngực.
4. Nhận thức mơ hồ hoặc co giật.
5. Trẻ nhỏ có triệu chứng biếng ăn, ngủ nhiều.
Nếu có những triệu chứng này, hãy đến bệnh viện ngay lập tức!
Lưu ý! Người trẻ nếu có các biến chứng như viêm cơ tim, viêm phổi cũng có thể trở nặng, đừng vì “trẻ khỏe” mà trì hoãn điều trị!
4. Nếu được chẩn đoán cúm A thì phải làm gì?
4 điểm chăm sóc tại nhà
1. Thời gian vàng điều trị virus
Sử dụng Oseltamivir trong vòng 48 giờ sau khi khởi phát triệu chứng (theo chỉ dẫn của bác sĩ) có thể rút ngắn thời gian bệnh từ 1-2 ngày.
2. Quản lý cách ly
Sống một mình trong phòng, khử trùng dụng cụ ăn uống, tiếp tục cách ly ít nhất 24 giờ sau khi triệu chứng biến mất.
3. Hạ sốt theo triệu chứng
Sử dụng Ibuprofen hoặc Paracetamol để hạ sốt, kết hợp với các biện pháp hạ nhiệt vật lý (tránh sử dụng cồn để lau người).
4. Hỗ trợ dinh dưỡng
Uống > 2000ml nước mỗi ngày, chế độ ăn giàu protein (trứng, cá), tránh thực phẩm cay nóng.
Lưu ý sai lầm: Kháng sinh (như Cephalosporin) không hiệu quả với virus, lạm dụng có thể làm tăng gánh nặng cho gan và thận!
5. Phòng ngừa cúm A, hãy nhớ “3 món đồ và 6 điều cần làm”
3 món đồ phòng ngừa
1. Khẩu trang (thay khẩu trang phẫu thuật sau 4 giờ).
2. Dung dịch khử trùng có chứa chlorine (lau sạch tay nắm cửa và điện thoại mỗi ngày).
3. Tiêm vắc xin (thời điểm tốt nhất từ tháng 10 đến tháng 11 mỗi năm).
6 điều cần làm để bảo vệ sức khỏe
1. Rửa tay theo “phương pháp bảy bước” (xoa bóp > 20 giây).
2. Mở cửa sổ tránh gió tù (3 lần mỗi ngày, mỗi lần > 30 phút).
3. Giữ ấm nhưng phải vừa phải (tránh gió sau khi đổ mồ hôi).
4. Tập thể dục vừa phải (tránh mệt mỏi quá mức).
5. Khẩu trang cần ôm sát (kẹp chặt phần mũi, không có lỗ hổng).
6. Khám bệnh cần kịp thời (phòng khám sốt mở cửa 24 giờ).
6. 5 sự thật về vắc xin
1. Tỷ lệ bảo vệ: Vắc xin tạo ra kháng thể sau 2-4 tuần, hiệu quả ngăn ngừa bệnh nặng > 70%.
2. Tác dụng phụ: Một số ít người có thể bị sưng đỏ tại vị trí tiêm, tình trạng này sẽ giảm trong 24 giờ.
3. Nhóm đối tượng không được tiêm: Người bị dị ứng với trứng, người bị sốt cấp tính.
4. Nhóm đối tượng đặc biệt: Phụ nữ mang thai có thể được tiêm vắc xin bất hoạt.
5. Cần tiêm nhắc lại: Ngay cả khi đã mắc cúm A, vẫn cần tiêm mỗi năm (virus dễ biến đổi).
Gần đây, có một số trường hợp nặng ở người trẻ gây lo ngại, nhưng dữ liệu cho thấy:
● Tỷ lệ tử vong do cúm A ở mức khoảng 0.1%, thấp hơn nhiều so với chủng virus COVID-19 ban đầu (khoảng 3%).
● 90% bệnh nhân nặng có không sử dụng thuốc kịp thời, hoặc mắc phải nhiễm trùng vi khuẩn hoặc có bệnh nền.
● Hiện tại, thành phố Lâu Đề có khả năng dự trữ thuốc kháng virus đầy đủ và hệ thống cứu chữa y tế hoạt động ổn định.
Đội ngũ chuyên gia của Bệnh viện 331, thành phố Chu Châu đặc biệt nhắc nhở: Cần xem xét lý trí các trường hợp nặng, cúm A có thể phòng ngừa và kiểm soát, ứng phó khoa học là điều quan trọng! Đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên, tiêm phòng vắc xin, và nếu cơ thể không khỏe hãy đến bệnh viện sớm!
nguồn: Bệnh viện 331, Khoa Hô hấp
(Biên tập: ZS)
