Trẻ nhỏ thường xuyên gặp phải những va chạm nhỏ, đôi khi trẻ có thể bị sưng đỏ. Người lớn trong gia đình sẽ khuyên dùng trứng nóng để đắp lên chỗ sưng đỏ.
Sử dụng trứng nóng để đắp lên chỗ sưng đỏ là một phương pháp dân gian phổ biến, nguyên lý dựa trên 3 yếu tố chính:
1. Hiệu ứng chườm nóng
Thúc đẩy tuần hoàn máu: Nhiệt độ có thể giãn nở mạch máu tại chỗ, tăng cường lưu thông máu, giúp loại bỏ các chất gây viêm (như prostaglandin, histamine, v.v.) từ đó giảm sưng và đau.
Giảm co thắt cơ: Nếu sự sưng đỏ là do căng thẳng cơ bắp hoặc chấn thương nhẹ, chườm nóng có thể giúp thư giãn cơ, giảm bớt sự khó chịu.
2. Đặc tính của trứng
Giữ ấm và phát tán nhiệt đồng đều: Trứng đã được luộc chín có thể giữ ấm lâu dài và nhiệt được tỏa đều (hơn cả túi nước nóng, phù hợp hơn với da), tránh bỏng.
Hình dạng phù hợp: Hình oval của trứng giúp dễ dàng lăn hoặc tiếp xúc với các vùng khớp, quanh mắt và những chỗ không đều khác.
3. Hiệu ứng an ủi tâm lý
Cách dùng truyền thống (như đắp trứng nóng lên mắt) có thể mang lại cảm giác thư giãn thông qua cảm giác ấm áp và áp lực nhẹ, gián tiếp giảm bớt khó chịu.
Vậy khi sử dụng trứng nóng để chườm lên chỗ sưng đỏ cần chú ý điều gì?
(1) Phương pháp này chỉ áp dụng cho tình trạng sưng đỏ không do nhiễm trùng: chẳng hạn như mệt mỏi, va chạm nhẹ hoặc bầm tím. Nếu sưng đỏ do nhiễm khuẩn (như lẹo, mụn mủ ngoài da), chườm nóng có thể làm tăng viêm, trong trường hợp này cần chườm lạnh hoặc đi khám bác sĩ.
(2) Tránh bị bỏng do nhiệt độ cao: Nhiệt độ của trứng nên được kiểm soát ở khoảng 40℃-50℃ (cảm giác ấm nhưng không bỏng), có thể bọc bằng khăn trước khi đắp.
(3) Không sử dụng trong giai đoạn cấp tính của chấn thương (trong 24 giờ): Lúc này cần chườm lạnh để co mạch, giảm chảy máu và sưng.
Tác dụng sinh lý của việc chườm nóng đã được y học công nhận, nhưng trứng không có tác dụng chữa bệnh đặc biệt, các công cụ chườm nóng khác (như túi nước nóng, khăn nóng) cũng hiệu quả tương tự. Ưu điểm của trứng là tính di động và khả năng tiếp xúc, chứ không phải là thành phần chữa bệnh. Nếu tình trạng sưng đỏ kéo dài, kèm theo sốt hoặc đau dữ dội, cần đến bác sĩ kịp thời để loại trừ các vấn đề nghiêm trọng như gãy xương, nhiễm trùng.
□ Trưởng Khoa Điều Dưỡng Tiết Niệu Bệnh Viện Nhân Dân Thành Phố Wenzhou, Zheng Shuang