Tin tức khoa học vào ngày 22 tháng 12 (Kim Khải Uy)
Sốt là phản ứng phòng thủ của cơ thể để đối phó với bệnh tật, ở trẻ em, nhiều bệnh có thể gây ra triệu chứng sốt. Bạn có hiểu rõ về vài câu hỏi liên quan đến sốt ở trẻ em không?
Sốt ở cơ thể người thường có 3 giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên là giai đoạn tăng nhiệt độ, khi cơ thể sản sinh nhiệt nhiều hơn nhiệt độ tỏa ra, có thể xuất hiện triệu chứng như ớn lạnh, rét run; giai đoạn thứ hai là giai đoạn ổn định nhiệt độ, sản xuất nhiệt và tỏa nhiệt đạt ở mức cao gần như cân bằng, triệu chứng run lạnh giảm, có thể xuất hiện đau đầu, buồn nôn, nôn mửa, mệt mỏi; giai đoạn thứ ba là giai đoạn giảm nhiệt độ, tức là giai đoạn hạ sốt, khi nhiệt độ tỏa ra cao hơn nhiệt độ sản sinh, cơ thể dần dần hạ nhiệt.
Chúng ta thường nghe câu nói “nên dùng thuốc hạ sốt khi nhiệt độ cơ thể vượt quá 38.5℃.” Vậy có nhất thiết phải đạt 38.5℃ mới có thể dùng thuốc không? Ngoài nhiệt độ cơ thể, việc quan sát trạng thái tinh thần của trẻ cũng như các triệu chứng tự cảm là rất quan trọng. Nếu nhiệt độ của trẻ chưa đạt 38.5℃ nhưng đã xuất hiện trạng thái chán nản, mệt mỏi, đau nhức cơ bắp, thì có thể cho trẻ dùng thuốc hạ sốt. Trường hợp trẻ có nhiệt độ trên 38.5℃ nhưng vẫn tỉnh táo, không có triệu chứng khó chịu, có thể xem xét tạm thời không dùng thuốc hạ sốt.
Mục đích của việc sử dụng thuốc hạ sốt chủ yếu là để nâng cao sự thoải mái cho trẻ, giúp trẻ trải qua giai đoạn sốt một cách an toàn và thoải mái, chứ không phải chỉ nhằm mục đích hạ nhiệt độ về mức bình thường. Thông thường, sau khi sử dụng thuốc hạ sốt, nhiệt độ chỉ giảm được khoảng 1 đến 2℃, phụ huynh chỉ cần theo dõi sát sao xem trẻ có xuất hiện tình trạng đặc biệt gì không. Nhiệt độ sốt không hoàn toàn tương ứng với mức độ nghiêm trọng của bệnh, nhiệt độ thấp không có nghĩa là bệnh nhẹ, còn nhiệt độ cao cũng không nhất thiết có nghĩa là bệnh nặng.
Tại sao không nên sử dụng luân phiên hoặc đồng thời hai loại thuốc hạ sốt? Việc sử dụng đồng thời hai loại thuốc hạ sốt có thể làm tăng gánh nặng cho gan và thận của trẻ, gây ra phản ứng không mong muốn; cũng không nên sử dụng hai loại thuốc hạ sốt luân phiên vì điều này không làm tăng hiệu quả hạ sốt, mà có thể gây nhầm lẫn về thời gian, tăng nguy cơ quá liều.
Ngoài ra, việc dùng nước lạnh hoặc rượu để hạ nhiệt có thể làm tăng cảm giác khó chịu cho trẻ, và việc lau chùi bằng nước lạnh cũng không giúp giảm sốt hiệu quả. Không nên cho trẻ lau bằng rượu, vì rượu sẽ được hấp thụ qua da, có thể gây tổn thương cho trẻ. Việc hạ nhiệt bằng phương pháp vật lý thường chỉ sử dụng trong các tình huống khẩn cấp cần hạ nhiệt nhanh chóng, chẳng hạn như khi bị say nắng. Nếu phát hiện trẻ có tay chân lạnh, có thể giúp trẻ massage ấm hoặc quấn bằng khăn nóng, giúp giãn mạch, hỗ trợ quá trình tỏa nhiệt.
