Tai được chia thành tai ngoài, tai giữa và tai trong.
Tai ngoài bao gồm vành tai và ống tai, có chức năng thu nhận sóng âm.
Tai giữa bao gồm màng nhĩ, chuỗi xương tai, khoang tai và ống vòi nhĩ, thực hiện các chức năng tăng áp, chuyển đổi năng lượng và bảo vệ.
Tai trong bao gồm ống nửa khuyên, tiền đình và ốc tai, có khả năng duy trì cân bằng cơ thể, đồng thời chuyển đổi âm thanh thành xung thần kinh, truyền tải thông tin âm thanh, sau đó đưa thông tin từ ốc tai vào trung ương thính giác ở vỏ não (thần kinh thính giác).
Nếu bất kỳ phần nào của tai bị tổn thương, có thể gây ra nhiều bệnh tật, nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến khả năng nghe của chúng ta, vì vậy chúng ta nên bảo vệ tai một cách tốt nhất.
Chức năng của tai
Tai là cơ quan thính giác quan trọng của cơ thể, không chỉ cho phép chúng ta lắng nghe âm nhạc tuyệt vời và tiếng cười của bạn bè, gia đình, mà còn đóng vai trò quan trọng trong giao tiếp ngôn ngữ và nhận thức môi trường. Đồng thời, tai trong cũng tham gia vào việc duy trì cân bằng cơ thể, điều này rất quan trọng cho sự ổn định trong các hoạt động hàng ngày của chúng ta.
1. Chức năng thính giác. Tất cả âm thanh từ môi trường bên ngoài đều phải thông qua tai.
2. Chức năng cân bằng. Tai là cơ quan cân bằng quan trọng, nếu có vấn đề, chúng ta có thể gặp khó khăn về cân bằng như chóng mặt, dáng đi không vững, thậm chí khi nằm trên giường cũng có cảm giác quay cuồng.
Vì vậy, tai không chỉ quan tâm đến khả năng nghe mà cũng quan tâm đến cảm giác cân bằng của bạn; nếu nó gặp phải biến đổi, chức năng thính giác và cân bằng của chúng ta sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Những hành vi gây tổn hại cho tai
Đeo tai nghe trong thời gian dài với âm lượng quá lớn: Việc kích thích với cường độ cao trong thời gian dài có thể làm tổn thương tế bào lông trong tai trong. Chẳng hạn, nhiều người có thói quen đeo tai nghe để nghe nhạc hoặc xem phim, âm lượng thường vượt quá 85 decibel, kéo dài trong thời gian lâu, điều này như cung cấp “chất độc mãn tính” cho tai, dẫn đến khả năng nghe giảm dần theo thời gian.
Thường xuyên lấy ráy tai: Tai có khả năng tự làm sạch, việc sử dụng bông gòn, dụng cụ lấy ráy tai quá mức dễ làm tổn thương da ống tai ngoài, gây viêm, thậm chí có thể vô tình làm thủng màng nhĩ, ảnh hưởng đến khả năng nghe.
Ở trong môi trường ồn ào: Ở lâu trong môi trường ồn ào như nhà máy, công trường, nếu không có biện pháp bảo vệ, tiếng ồn sẽ trực tiếp tác động đến cơ quan thính giác, dẫn đến giảm khả năng nghe.
Cách bảo vệ tai của chúng ta
1. Ngăn nước vào
Khi gội đầu hoặc tắm, cần ngăn nước tràn vào tai, đặc biệt đối với những người bị viêm tai giữa có thủng màng nhĩ cần đặc biệt lưu ý. Nếu cảm thấy nước vào tai, hãy ngay lập tức nghiêng tai và nhảy một chân, cố gắng để nước chảy ra, hoặc sử dụng bông gòn hoặc tăm bông nhẹ nhàng chèn vào để hút nước ra.
2. Ngăn tiếng ồn
Âm thanh quá lớn, âm thanh chói tai đều là tiếng ồn, chúng có thể gây hại đến khả năng nghe của con người, vì vậy hãy tránh xa tiếng ồn. Khi có tiếng ồn đột ngột, nên lập tức che tai bằng tay và há miệng rộng. Không nên đeo tai nghe khi ngủ để tránh bị tiếp xúc với kích thích âm thanh trong suốt đêm, gây hại cho khả năng nghe.
3. Không lấy ráy tai
Không nên lấy ráy tai khi không có việc gì, để tránh làm tổn thương ống tai ngoài và màng nhĩ, dẫn đến nhiễm trùng. Trẻ em cũng không được phép cho đồ vật như hạt đậu, quả bóng vào tai.
4. Giảm thiểu sử dụng tai nghe
Ngày nay ngày càng nhiều người thích nghe nhạc bằng tai nghe, điều này lâu dài sẽ không tốt cho tai. Đặc biệt là âm thanh có cường độ lớn có thể gây mệt mỏi và tổn thương cho cơ quan thính giác, dẫn đến giảm khả năng nghe, thậm chí gây điếc. Khi sử dụng thiết bị nghe cá nhân như điện thoại thông minh nên tuân thủ nguyên tắc “6-6”, tức là âm lượng không vượt quá 60% công suất tối đa và thời gian nghe không quá 60 phút mỗi lần.
5. Hỉ mũi đúng cách
Hỉ mũi quá mạnh có thể khiến tai phát ra tiếng ù, đồng thời có cảm giác đau như bị kim châm. Điều này là do áp lực khí quá mạnh xuyên qua ống vòi nhĩ kết nối giữa khoang tai giữa và hầu họng, gây ra áp lực bên trong tai bất thường. Phương pháp hỉ mũi không đúng cũng có thể dẫn đến viêm tai giữa.
6. Cẩn trọng khi sử dụng thuốc
Cố gắng tránh sử dụng các loại thuốc độc với tai, như gentamicin, streptomycin, kanamycin, neomycin, do những loại thuốc này dễ gây nhiễm độc tai, từ đó làm tổn hại đến khả năng nghe.
Hơn nữa, mất khả năng nghe còn liên quan đến một số bệnh như tăng huyết áp, tiểu đường và các trạng thái cảm xúc tiêu cực sẽ ảnh hưởng đến hệ thần kinh và chức năng miễn dịch, gây ra hiện tượng tắc tai, ù tai và giảm khả năng nghe. Do đó, cần kiểm soát tốt bệnh lý nền và bệnh mãn tính, đồng thời giữ tinh thần lạc quan.
Khi gặp hiện tượng ù tai, chóng mặt, tắc tai, đau tai, tai chảy mủ và giảm khả năng nghe, cần đến khám sớm.
