Gần đây,
Bệnh viện kết hợp Y học cổ truyền và hiện đại tỉnh Hồ Nam (Bệnh viện trực thuộc Viện Nghiên cứu Y học cổ truyền Hồ Nam) đã nhận được
cuộc gọi cầu cứu từ một bệnh nhân nữ 36 tuổi.
Bệnh nhân phàn nàn về cơn đau ở vùng bụng bên phải kéo dài vài giờ, triệu chứng không có dấu hiệu thuyên giảm, vì vậy đã gọi điện cứu thương 120. Khi nhân viên y tế đến nơi, bệnh nhân gặp khó khăn trong việc đi lại do đau, tâm trạng lo âu, không có người đi cùng. Nhân viên y tế đã hỗ trợ đưa bệnh nhân lên xe cứu thương và bệnh nhân ngay lập tức yêu cầu thuốc giảm đau. Nhân viên y tế vừa tiến hành kiểm tra sức khỏe tổng quát vừa an ủi bệnh nhân, đồng thời giải thích rằng đau bụng không thể tùy tiện dùng thuốc giảm đau, lập tức tạo đường truyền tĩnh mạch, ban đầu chẩn đoán là sỏi niệu, thực hiện bấm huyệt để giảm đau và nhanh chóng đưa đến bệnh viện.
Giám đốc
Trung tâm Cấp cứu 120 của bệnh viện, Bác sĩ trưởng Lý Hùng Huê
cho biết, ai cũng đã trải qua những cơn đau bụng, nhưng một số cơn đau bụng có thể là “cảnh báo nguy hiểm” của bệnh. Học cách đánh giá nhanh và xử lý đúng có thể tránh tình trạng xấu đi, thậm chí cứu sống.
Một, ghi nhớ: Những tình huống này cần gọi 120 ngay
1. Đau đến mức toát mồ hôi lạnh, không đứng thẳng được, thậm chí mặt tái nhợt, tay chân lạnh.
2. Bụng cứng như gỗ, chỉ cần chạm nhẹ là đau đớn.
3. Có kèm theo sốt cao (>39℃), nôn ra máu, đi ngoài ra máu hoặc phân đen.
4. Bà bầu, người già, trẻ nhỏ đột ngột đau bụng dữ dội.
5. Đau bụng sau khi bị chấn thương (như ngã, va chạm).
Hai, nhận dạng và xử lý 4 loại đau bụng phổ biến
1. Viêm dạ dày ruột cấp tính
Triệu chứng: Đau quặn ở vùng bụng trên/vùng rốn, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy.
Xử lý: Bổ sung nước muối loãng với lượng nhỏ để chống mất nước, tạm thời ăn kiêng, có thể chườm nóng để giảm đau.
2. Viêm ruột thừa cấp tính
Triệu chứng: Đau từ rốn chuyển xuống bụng dưới bên phải, cơn đau tăng khi chạm vào.
Xử lý: Cấm ăn uống, tránh chườm nóng, cần đến bệnh viện ngay.
3. Sỏi mật/cơn đau túi mật cấp tính
Triệu chứng: Đau dữ dội ở bụng trên bên phải lan ra vai phải, có thể kèm theo vàng da.
Xử lý: Nằm nghiêng giảm đau, tránh thực phẩm nhiều dầu mỡ, khám chữa sớm.
4. Sỏi niệu
Triệu chứng: Đau quặn ở lưng lan xuống khung xương chậu, tiểu ra máu.
Xử lý: Uống nhiều nước giúp đào thải sỏi, nếu đau dữ dội cần đến bệnh viện ngay.
Ba, 5 bước cấp cứu trước bệnh viện
1. Không di chuyển
Khi đau dữ dội, nằm ngửa hoặc nằm nghiêng (để tránh nôn nghẹn), giảm cử động.
2. Cấm ăn uống
Tránh làm tình trạng xấu đi (đặc biệt nghi ngờ thủng dạ dày ruột, tắc ruột).
3. Không uống thuốc tùy tiện
Thuốc giảm đau (như Ibuprofen): có thể che giấu triệu chứng, làm chậm quá trình cấp cứu.
Thuốc điều trị tiêu chảy: nếu là tắc ruột, sẽ làm tăng nguy hiểm.
4. Ghi lại triệu chứng
Đau ở đâu? Đau thế nào? (như đau như bị cắt, đau chướng, quặn)
Có nôn/tiêu chảy/sốt không? Thời gian lần cuối đi tiêu?
5. Chuẩn bị đi bệnh viện
Mang theo thẻ bảo hiểm y tế, hồ sơ bệnh án gần đây và thuốc đang dùng.
Bệnh nhân hôn mê cần làm sạch vật thể lạ trong miệng, đảm bảo thông đường hô hấp.
Bốn, đối tượng cần lưu ý đặc biệt
1. Đau bụng ở trẻ em
Có thể không biểu đạt, biểu hiện bằng cách khóc, co người, từ chối ăn uống.
2. Đau bụng ở người già
Cảm giác đau không rõ ràng, nhưng tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn (như nhồi máu cơ tim, thuyên tắc mạch).
3. Đau bụng ở phụ nữ mang thai
Dù có chảy máu hay không, cần đến bệnh viện ngay (cảnh giác với sảy thai, nhau tiền đạo).
Năm, tránh những quan niệm sai lầm này
Quan niệm sai lầm 1: Chườm nóng có thể giảm đau bụng mọi loại
Chảy máu nội tạng, viêm ruột thừa khi chườm nóng sẽ làm tăng viêm.
Quan niệm sai lầm 2: Uống nước nóng chữa đau bụng
Uống nước trong trường hợp thủng dạ dày ruột, tắc ruột có thể gây chết người.
Quan niệm sai lầm 3: Tiêu chảy chỉ do ăn phải đồ xấu
Nhồi máu cơ tim, nhiễm toan cetone ở bệnh nhân tiểu đường cũng có thể biểu hiện như đau bụng và tiêu chảy.
Chuyên gia nhắc nhở
Bác sĩ trưởng Lý Hùng Huê
nhắc nhở: Đau bụng không phải là chuyện nhỏ, quan trọng là ba điểm: mức độ đau, triệu chứng kèm theo, thời gian kéo dài. Nếu không chắc chắn, tốt nhất là đến bệnh viện kịp thời, đừng tự chịu đựng. Nên chuẩn bị sẵn muối bù điện uống, có thể giúp phòng ngừa mất nước khi tiêu chảy; khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt kiểm tra bệnh về gan, mật và đường tiêu hóa.
