Trong cơn sốt tìm kiếm hiệu suất thể thao, giày có đế carbon với thiết kế độc đáo đã trở thành công cụ của nhiều vận động viên và người chạy nhằm tăng tốc độ. Đặc biệt với những đứa trẻ cần tham gia kiểm tra thể chất, nó được coi như một “đôi giày thần thánh”.
Tuy nhiên, liệu đôi giày “thần thánh” này có thật sự giúp trẻ em cải thiện điểm số kiểm tra thể chất không? Giày có đế carbon là gì? Tại sao giày có đế carbon lại nâng cao hiệu suất của vận động viên chuyên nghiệp? Liệu việc trẻ em đi giày có đế carbon có thực sự phù hợp không?
Giày có đế carbon là gì?
Giày có đế carbon là một loại giày thể thao với thành phần chính là một tấm carbon. Tấm carbon được làm từ vật liệu sợi carbon composite, có đặc điểm nhẹ, độ bền cao và độ cứng tốt, thường được đặt ở phần đế giữa của giày, cung cấp sự hỗ trợ, ổn định và chức năng độc đáo cho giày. Giày có đế carbon được thiết kế chuyên cho các môn thể thao như chạy marathon, điền kinh, nhằm tối đa hóa hiệu suất của vận động viên trong các môn thi đó.
Tại sao giày có đế carbon lại nâng cao hiệu suất thể thao?
Mũi giày cong giúp đẩy lực xuống đất
Mũi giày có đế carbon được thiết kế cong lên để tạo hiệu ứng lăn, giúp bàn chân nhanh chóng chuyển từ trạng thái tiếp đất. Thiết kế này giúp giảm thiểu tổn thất năng lượng khi đẩy chân xuống, hỗ trợ vận động viên chuyển hóa lực thành động lực di chuyển một cách hiệu quả, từ đó nâng cao tốc độ chạy.
Thiết kế đàn hồi cao giảm thiểu tổn thất năng lượng
Thiết kế đàn hồi cao của giày có đế carbon có khả năng chuyển hóa lực tác động thành năng lượng đàn hồi dự trữ trong quá trình vận động, và khi rời khỏi mặt đất, năng lượng này được giải phóng để tạo lực đẩy, giúp giảm thiểu sức căng và lãng phí năng lượng của cơ chân, giúp người chạy nhanh hơn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người chạy sử dụng giày có đế carbon đã cải thiện 4% về hiệu quả chạy so với giày chạy truyền thống.
Đế carbon toàn bộ nâng cao sự ổn định khi vận động
Đế carbon trong giày có đế carbon rất cứng, có khả năng ổn định bàn chân hiệu quả, ngăn ngừa biến dạng do xoắn quá mức, cung cấp nền tảng hỗ trợ ổn định cho vận động viên, làm cho việc phát lực trở nên chính xác và hiệu quả hơn, giảm thiểu tổn thất lực do bàn chân không ổn định gây ra, hỗ trợ nâng cao hiệu suất thể thao.
Tại sao không khuyên trẻ em đi giày có đế carbon?
Mặc dù giày có đế carbon thể hiện ưu điểm trong thể thao chuyên nghiệp, nhưng thiết kế và chức năng của nó không phù hợp với người trẻ tuổi, đặc biệt là những người chưa được đào tạo chuyên nghiệp. Giày có đế carbon không chỉ không mang lại lợi ích mà còn có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực. Vậy, việc trẻ em sử dụng giày có đế carbon trong thời gian dài có thể gây ra những nguy hại nào?
Gây hại cho sức khỏe bàn chân
Khi vận động viên chạy, tính năng lăn của giày có đế carbon khiến mũi giày cong lên, làm ngón chân cử động khoảng 60-70 độ. Trong khi đó, khi trẻ em đi bộ hàng ngày, góc cử động của ngón chân chỉ khoảng 10-20 độ. Nếu trẻ em thường xuyên đi giày có đế carbon, bàn chân sẽ giữ trong trạng thái chuẩn bị chạm đất một cách không tự nhiên, ngón chân phía sau sẽ không chạm đất.
Trong cuộc sống hàng ngày, không khó để nhận thấy nhiều trẻ em đi giày có đế carbon đều không chạm gót chân xuống đất khi đi bộ. Dần dần, thói quen này sẽ trở thành cố định, làm yếu chức năng của cơ quan bàn chân và gân Achilles, dẫn đến các vấn đề như viêm cân cơ bàn, viêm gân Achilles, chân lõm, bàn chân bẹt… và thậm chí ảnh hưởng lâu dài đến khả năng đi lại bình thường của trẻ em.
Gây cản trở sự phát triển của xương và cơ
Trẻ em đang ở giai đoạn phát triển quan trọng, xương, cơ và khớp vẫn đang trong quá trình phát triển nhanh chóng và chưa hoàn thiện. Tấm carbon toàn bộ bên trong giày có đế carbon có chất liệu rất cứng, độ bền cao.
Khi trẻ em đi giày có đế carbon để đi bộ hoặc vận động, cấu trúc cứng của nó sẽ thay đổi cách thức phát lực và nhận lực của bàn chân, bao gồm cả mắt cá chân. Do xương của trẻ em vẫn đang trong giai đoạn phát triển và chưa ổn định, việc thường xuyên ở trong môi trường nhận lực bất thường này sẽ dễ dàng làm mất hướng và hình dáng phát triển của xương, thậm chí dẫn đến dị dạng phát triển.
Hơn nữa, mẫu phát lực không tự nhiên này cũng sẽ khiến cơ bàn chân không nhận được kích thích tập luyện cần thiết, tải trọng phát lực đáng lý phải tự cung cấp bị giày có đế carbon chiếm mất, dần dần, khả năng phát lực tự chủ của cơ bàn chân sẽ bị thoái hóa theo thời gian.
Tăng nguy cơ chấn thương
Giày có đế carbon được thiết kế cho mục đích luyện tập cường độ cao của vận động viên, với độ đàn hồi và độ bật cao thường rất khó kiểm soát đối với trẻ em. So với người lớn, trẻ em chưa hoàn thiện về khả năng phối hợp và cân bằng khi chạy hoặc thực hiện các hoạt động thể thao khác. Nếu trẻ em sử dụng giày có đế carbon, sẽ rất dễ mất thăng bằng trong các động tác như xuất phát, tăng tốc, và chuyển hướng do lực bật lớn từ giày, dẫn đến ngã và chấn thương.
Cấu trúc đặc biệt của giày có đế carbon cũng sẽ khiến trẻ không thể linh hoạt thích nghi với các hoạt động hàng ngày như đi bộ, leo cầu thang, nhảy… như với giày thông thường, dẫn đến giảm khả năng phối hợp và thoải mái khi vận động, làm gia tăng khả năng chấn thương bất ngờ.