Giữa đêm khuya, bạn tỉnh dậy, đồng hồ điểm 2:56. Thức dậy vào giờ này có nghĩa là sáng mai bạn sẽ cần uống rất nhiều cà phê để duy trì sự tỉnh táo. Thức dậy giữa đêm thật sự rất khó chịu, vì hầu hết mọi người đều nghĩ rằng giấc ngủ chất lượng cao nên không bị quấy rầy và phải ngủ một mạch đến sáng.
Tuy nhiên, một nghiên cứu mới từ Đại học Copenhagen chỉ ra rằng norepinephrine, như một cảm biến căng thẳng, có thể khiến bạn thức dậy nhiều lần trong đêm – nhưng đừng lo lắng, điều này thực sự rất bình thường. Norepinephrine là một hormone và chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến adrenaline, có liên quan đến phản ứng chiến đấu hoặc chạy trốn của cơ thể.
Norepinephrine gia tăng trong tình huống căng thẳng và cũng giúp duy trì sự tập trung
.
Ảnh chụp màn hình
Nhiều người nghĩ rằng giấc ngủ là một trạng thái liên tục – hoặc là ngủ hoặc là tỉnh, nhưng giấc ngủ thực ra không đơn giản như bề ngoài. Norepinephrine có thể khiến con người bị đánh thức hơn 100 lần mỗi đêm, nhưng điều này xảy ra hoàn toàn trong giấc ngủ bình thường. Mặc dù từ góc độ học thuật, não có thể bị đánh thức, vì trong những khoảnh khắc rất ngắn này, hoạt động của não biểu hiện giống như khi tỉnh dậy. Nhưng điều này không phải là tỉnh thực sự, vì khoảnh khắc đó rất ngắn, người đang ngủ hoàn toàn không chú ý đến.
Giấc ngủ thực sự phức tạp hơn những gì chúng ta nghĩ | Giphy
Các nhà nghiên cứu đã tiến hành thí nghiệm trên chuột và tin rằng phát hiện này có thể được chuyển đổi thành nghiên cứu trên con người. Bởi vì những gì họ quan tâm là cơ chế sinh học cơ bản – đó là cơ chế chung cho tất cả các động vật có vú. Phát hiện mới này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về những gì thực sự xảy ra trong não khi chúng ta ngủ.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng việc thức dậy rất ngắn trong quá trình ngủ là do sự dao động của norepinephrine, điều này cũng rất quan trọng cho trí nhớ. Khoảng thời gian thức ngắn giúp đặt lại não, để khi bạn quay trở lại trạng thái ngủ, não đã sẵn sàng để lưu trữ trí nhớ.
Các nhà nghiên cứu đã cấy một sợi quang học làm bằng thủy tinh và “thụ thể ánh sáng” đã được điều chỉnh gen vào não của chuột thí nghiệm, và nối sợi quang với nguồn ánh sáng LED thông qua cáp. Họ đã đo mức độ norepinephrine của những con chuột khi ngủ và so sánh với hoạt động điện trong não. Sau đó, các nhà nghiên cứu sử dụng thiết bị cấy ghép để thực hiện các bài kiểm tra trí nhớ nhằm tăng cường biên độ dao động của norepinephrine, cải thiện trí nhớ của động vật.
Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng norepinephrine liên quan đến căng thẳng và không hoạt động trong quá trình ngủ. Tuy nhiên, nghiên cứu mới này cho thấy rằng khi chúng ta ngủ, mức độ norepinephrine trong cơ thể liên tục tăng giảm theo sóng. Mức norepinephrine cao nghĩa là não đang ở trong trạng thái tỉnh tạm thời, trong khi mức độ thấp có nghĩa là đang trong trạng thái ngủ. Điều này có nghĩa là mức độ norepinephrine và mức độ “thức dậy” có mối liên hệ với nhau và liên tục thay đổi.
Khoảng cách giữa hai đỉnh mức độ tỉnh tạm thời khoảng 30 giây, trong khi mức độ thấp nghĩa là giấc ngủ sâu hơn, đỉnh sau cao hơn, mức tỉnh cũng cao hơn. Điều này cho thấy, ngay cả khi bạn thức dậy vào giữa đêm, cũng không cần quá lo lắng. Tất nhiên, mất ngủ kéo dài thì không tốt, nhưng nghiên cứu này cho thấy, khoảng thời gian thức tạm thời là một phần tự nhiên của giai đoạn ngủ liên quan đến trí nhớ, điều này thậm chí có thể có nghĩa là bạn đang ngủ rất ngon.
Thời gian thức tạm thời là một phần tự nhiên của giai đoạn ngủ liên quan đến trí nhớ, điều này thậm chí có thể có nghĩa là bạn ngủ rất ngon
Giấc ngủ có nhiều lợi ích cho chúng ta – nó giúp làm sạch chất thải, ngăn ngừa chứng mất trí nhớ, cải thiện trí nhớ của chúng ta, điều này cũng là trọng tâm của nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu cho thấy, những con chuột có số lượng sóng thấp nhất của norepinephrine cũng là những con chuột có trí nhớ tốt nhất.
Trong quá trình thí nghiệm, chuột đã ngửi hai vật thể giống nhau, sau đó đi ngủ. Khi tỉnh dậy, chuột tiếp xúc lại với hai vật thể trên, tuy nhiên, một trong hai vật thể này đã được thay bằng một cái mới. Những chú chuột có nhiều sóng cao giảm norepinephrine có xu hướng tò mò hơn về vật thể mới, cho thấy chúng nhớ rằng nó khác với vật thể mà chúng đã thấy lần trước.
Ngoài việc tăng cường hiểu biết của chúng ta về cơ chế giấc ngủ, nghiên cứu mới này cũng cung cấp những hướng đi mới cho nghiên cứu về thuốc chống trầm cảm.
Một số loại thuốc chống trầm cảm có thể làm tăng mức độ norepinephrine trong cơ thể, do đó dễ làm giảm giấc ngủ sâu. Nghiên cứu này cho thấy điều này cũng có thể ảnh hưởng đến trí nhớ. Các nhà khoa học sẽ tiếp tục nghiên cứu cách các loại thuốc khác nhau điều chỉnh mức độ norepinephrine trong cơ thể và tập trung vào phát triển các loại thuốc không ảnh hưởng đến dao động norepinephrine khi ngủ.
Nguồn từ tôi là nhà khoa học iScientist, tác giả Tương lai ánh sáng hội tụ gia tốc
Ảnh bìa bài viết nguồn từ kho ảnh bản quyền, không cho phép sao chép.
