Ông Vương, 50 tuổi, ở Thành phố Trường Sa, tỉnh Hồ Nam, đã bị sốt liên tục nhiều ngày và đau ngực bên trái không chịu nổi. Ban đầu ông nghĩ rằng đó chỉ là viêm phổi thông thường. Tuy nhiên, sau nửa tháng điều trị mà không thấy cải thiện, bác sĩ ngoại khoa đã phát hiện ra một chiếc que tăm còn nguyên vẹn trong mô phổi của ông thông qua phẫu thuật.
Gần đây, ông Vương liên tục bị sốt, đau vùng ngực bên trái và bụng, kèm theo ho có đờm và khó thở. Qua kết quả chụp CT, ông được chẩn đoán bị nhiễm trùng phổi. Sau khi điều trị kháng nhiễm, tình trạng nhiễm trùng phổi vẫn không cải thiện, thậm chí xuất hiện áp xe phổi và tràn mủ. Ông được chuyển đến Khoa Ngoại Lồng ngực, Bệnh viện Nhân dân tỉnh Hồ Nam. Trong quá trình phẫu thuật, đội ngũ bác sĩ do Phó Giám đốc Chân Huệ Quốc dẫn dắt đã phát hiện ra một chiếc tăm trong phổi của ông. Đội phẫu thuật đã thành công trong việc lấy dị vật ra và hoàn tất việc làm sạch ổ áp xe. Sau phẫu thuật, các triệu chứng đau ngực, sốt và khó thở của ông Vương đã được cải thiện rõ rệt và ông đã được xuất viện vào ngày 21 tháng 5.
Ông Vương cho biết, ông không nhớ rõ chiếc tăm đã vào phổi làm sao, chỉ mơ hồ nhớ rằng có thể là do ông đã vô tình hít phải tăm sau khi say rượu. Khi đó, ông ở trong tình trạng say xỉn, ý thức mờ nhạt và phản xạ nuốt không bình thường đã dẫn đến sự cố này. Ông thừa nhận chưa bao giờ nghĩ rằng viêm phổi lại có liên quan đến tăm. “Tôi sẽ bỏ thói quen xấu này trong tương lai.”
Phó Giám đốc Chân Huệ Quốc cho biết,
viêm phổi do hít phải là một căn bệnh khá phổ biến nhưng thường bị bỏ qua.
Đây là tình trạng viêm phổi phát sinh khi có dịch nhầy, thức ăn, dị vật hoặc nội tạng dạ dày xâm nhập vào phổi. Nếu không được điều trị kịp thời, nó có thể dẫn đến một loạt các biến chứng nghiêm trọng. Ví dụ, nó có thể gây ra áp xe phổi; khi bệnh nhân hít phải những dị vật chứa vi khuẩn (như tăm), vi khuẩn có thể sinh sôi và gây nhiễm trùng trong phổi. Nếu không được điều trị kịp thời, có thể phát triển thành áp xe phổi hoặc tràn mủ, dẫn đến sốt cao kéo dài, ho, ho ra đờm mủ có mùi hôi. Ngoài ra, nó cũng có thể gây ra suy hô hấp; khi viêm phổi lan rộng, ảnh hưởng đến chức năng thông khí và trao đổi khí của phổi, gây ra tình trạng thiếu oxy và giữ lại carbon dioxide, đe dọa tính mạng.
Phó Giám đốc Chân Huệ Quốc cho biết thêm, trong điều kiện bình thường, hệ thống hô hấp của cơ thể có cơ chế tự bảo vệ như phản xạ ho và phản xạ nuốt, có khả năng ngăn chặn dị vật xâm nhập vào phổi. Tuy nhiên, khi những cơ chế bảo vệ này bị suy yếu, viêm phổi do hít phải có thể xảy ra.
Đầu tiên, say rượu là một yếu tố nguy cơ phổ biến. Khi say rượu, nhận thức không rõ ràng, phản xạ nuốt không bình thường, dễ dẫn đến việc hít phải thực phẩm hoặc chất nôn trong quá trình ăn uống hoặc nôn. Thứ hai, người lớn tuổi có thể bị suy giảm chức năng nuốt dần theo tuổi tác. Một số người già mắc các bệnh về mạch máu não, Parkinson và các bệnh hệ thần kinh khác cũng có thể gặp khó khăn trong việc phối hợp động tác nuốt, dễ dẫn đến việc thực phẩm hoặc nước bọt vào đường hô hấp. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, do chức năng nuốt chưa phát triển hoàn thiện, cũng có nguy cơ cao về viêm phổi do hít phải, chẳng hạn như khi cho bú nếu không chú ý đến tư thế và tốc độ bú, dễ dẫn đến sữa bị hít vào. Ngoài ra, trong trường hợp gây mê toàn thân, rối loạn ý thức (như chấn thương não, đột quỵ) hoặc mắc khó khăn trong chức năng nuốt (như phẫu thuật họng hoặc bệnh thực quản), việc cho ăn qua ống mũi không đúng cách cũng làm tăng tỉ lệ viêm phổi do hít phải.
Trưởng Khoa Ngoại Lồng ngực, ông Chu Á Phi nhấn mạnh rằng nếu có triệu chứng ho kéo dài, sốt hoặc nhiễm trùng phổi, cần phải cẩn thận và không nên chủ quan, nên đến bệnh viện để kiểm tra chi tiết. Trong quá trình chẩn đoán, bác sĩ không chỉ cần xem xét các yếu tố nhiễm trùng do tác nhân phổ biến mà còn phải mở rộng suy nghĩ đối với những trường hợp đặc biệt, cảnh giác sự tồn tại của các nguyên nhân hiếm gặp như dị vật hít phải, từ đó có thể xác định nguyên nhân bệnh sớm để xây dựng kế hoạch điều trị chính xác.
Hy vọng rằng qua trải nghiệm của ông Vương, mọi người có thể nâng cao nhận thức về sức khỏe phổi, chú ý nhiều hơn trong cuộc sống hàng ngày, giảm bớt sự bất cẩn, bảo vệ sức khỏe hô hấp và tránh xa những mối đe dọa tiềm tàng.
Tác giả: Khoa Ngoại Lồng ngực, Bệnh viện Nhân dân tỉnh Hồ Nam, Chân Huệ Quốc, Chân Mộng
