Khi gọi điện, mọi người thường có thói quen giữ điện thoại gần đầu. Tuy nhiên, điện thoại phát ra sóng vô tuyến, đây là một loại bức xạ không ion hóa. Điều này đã dẫn đến quan niệm rằng “điện thoại có thể gây ra ung thư não” và đã tạo ra sự lo ngại của công chúng trong một khoảng thời gian dài.
Nhưng cuộc sống hàng ngày của chúng ta đã trở nên không thể thiếu điện thoại, nói rộng hơn chính là công nghệ không dây đứng sau điện thoại. Do đó, việc giải thích một cách khoa học về độ an toàn của việc tiếp xúc với sóng vô tuyến từ thiết bị điện tử trở nên vô cùng quan trọng.
Trong nhiều năm qua, cộng đồng khoa học đã thống nhất cho rằng bức xạ điện thoại không gây ra ung thư não hoặc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, vẫn có một số nghiên cứu rải rác chỉ ra rằng bức xạ điện thoại có thể gây ra mối đe dọa tiềm tàng cho sức khỏe. Gần đây, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Môi Trường Quốc Tế đã xác nhận quan điểm này.
Tại Úc, lượng sử dụng điện thoại đã tăng mạnh từ đầu những năm 1980.
Bức xạ có gây ung thư?
Vào năm 2011, Tổ chức Y tế Thế giới thông qua Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) đã định nghĩa “sóng điện từ tần số radio”, bao gồm cả bức xạ từ điện thoại, là chất gây ung thư loại 2B, tức là “có thể gây ung thư cho con người, nhưng bằng chứng còn hạn chế”. Ở cấp độ này, còn có xăng, nhựa đường và aspartame mà mọi người thường gặp.
Người ta thường hiểu sai nghĩa của phân loại này, làm gia tăng lo ngại về bức xạ. Quan trọng hơn, IARC phân loại sóng vô tuyến là có thể gây ung thư dựa trên
những bằng chứng nghiên cứu quan sát hạn chế
.
Nghiên cứu quan sát thường thu thập dữ liệu từ nhiều loại bệnh nhân trong bệnh viện hoặc phòng khám, phản ánh tình hình sử dụng thuốc hoặc mắc bệnh trong quần chúng
, từ đó tiết lộ tỷ lệ và nguyên nhân bệnh tật trong dân số, đây là phương pháp tốt nhất để nghiên cứu tác động lâu dài của một chất đến sức khỏe con người. Tuy nhiên, loại nghiên cứu này không thể phân phối ngẫu nhiên thuốc cho các nhóm khác nhau như trong các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, do đó
sẽ có những yếu tố nhiễu và sai lệch chọn lựa không thể tránh khỏi, do vậy kết quả có thể khác với tình hình thực tế.
Ví dụ, trong các nghiên cứu quan sát sớm mà IARC tham khảo, tần suất sử dụng điện thoại tự báo cáo của bệnh nhân ung thư não thường cao hơn thực tế. Tuy nhiên, so với dữ liệu mà IARC xem xét vào năm 2011,
nghiên cứu quan sát mới gần đây đã tổng hợp một tập dữ liệu lớn hơn, bao gồm những nghiên cứu gần đây và toàn diện hơn
, giúp chúng ta có thể tin tưởng hơn rằng bức xạ điện thoại không liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư.
Kết luận mới?
Trên thực tế, nghiên cứu này là một phần của một loạt các đánh giá tổng hợp được Tổ chức Y tế Thế giới ủy quyền, nhằm tìm hiểu sâu hơn về tác động tiềm tàng của bức xạ điện thoại đến sức khỏe.
Hiện tại, bài tổng hợp này là một trong những nghiên cứu toàn diện nhất, bao gồm hơn 5000 nghiên cứu, trong đó 63 nghiên cứu được công bố từ năm 1994 đến 2022.
Nó cung cấp bằng chứng mạnh mẽ nhất cho đến nay, chứng minh rằng bức xạ điện từ phát sinh từ công nghệ không dây không gây hại cho sức khỏe con người.
Các nghiên cứu chưa tìm thấy mối liên hệ giữa việc sử dụng điện thoại, bao gồm thời gian sử dụng (kéo dài cả thập kỷ trở lên) và tần suất (số lần gọi, thời gian gọi) với các loại ung thư như ung thư não, ung thư cổ tử cung. Những phát hiện này nhất quán với một số kết luận nghiên cứu trước đây. Thực tế là trong vài thập kỷ qua, việc sử dụng công nghệ không dây (như điện thoại) đã gia tăng mạnh, nhưng cùng lúc, tỷ lệ mắc ung thư não không hề tăng lên.
Tỷ lệ mắc ung thư não tại Úc vẫn ổn định.
Tổng thể, kết quả mang lại sự yên tâm. Điều này có nghĩa là mặc dù việc sử dụng sóng vô tuyến gia tăng, nhưng các quy định an toàn quốc gia và quốc tế đã hiệu quả trong việc bảo vệ chúng ta khỏi tác hại của bức xạ. Thực tế, cường độ bức xạ điện thoại là rất thấp, thấp hơn ngưỡng an toàn, không có bằng chứng cho thấy những bức xạ này có hại cho sức khỏe.
Tuy nhiên, việc tiếp tục nghiên cứu vẫn rất quan trọng. Bởi vì công nghệ thay đổi nhanh chóng, theo sự phát triển của công nghệ, tần số và cách sử dụng sóng vô tuyến sẽ liên tục thay đổi, do đó các nhà khoa học cần đảm bảo rằng bức xạ điện từ phát sinh từ công nghệ mới luôn nằm trong khoảng an toàn.
Nghiên cứu đã chứng minh rằng bức xạ điện thoại không gây ra ung thư não hay các loại ung thư khác. Hiện tại, thách thức mà chúng ta phải đối mặt là đảm bảo rằng những nghiên cứu này có thể giải tỏa những hiểu lầm và tin đồn về việc điện thoại gây ung thư.
Biên tập nội dung
Nguồn丨Khoa Học Toàn Cầu
Biên tập viên丨Dương Nhã Bình
Biên soạn丨Từ Lai, Lâm Lâm
Hình ảnh bìa bài viết được lấy từ kho ảnh bản quyền, việc sử dụng lại có thể gây ra tranh chấp bản quyền.
