Bệnh thoát vị đĩa đệm thắt lưng là một trong những bệnh lý thường gặp trong lĩnh vực chỉnh hình, chủ yếu xảy ra do sự thoái hóa ở các phần của đĩa đệm thắt lưng (nhân nhầy, vòng sợi và sụn), dẫn đến sự rách vòng sợi của đĩa đệm, khiến tổ chức nhân nhầy bị lồi ra (hoặc thoát ra) ở phía sau hoặc vào trong ống sống, gây ra kích thích hóa học hoặc chèn ép vật lý đối với các mô lân cận như rễ thần kinh cột sống, tủy sống và đuôi ngựa, từ đó xuất hiện một loạt triệu chứng lâm sàng. Vậy những triệu chứng cụ thể là gì?
(1) Đau lưng. Hầu hết bệnh nhân thoát vị đĩa đệm thắt lưng có tiền sử đau lưng kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, hoặc có lịch sử tái phát cơn đau lưng.
(2) Đau nguồn chi dưới. Đau lan từ vùng thắt lưng hoặc mông tới bắp chân hoặc gót chân.
(3) Liệt tạm thời. Nghĩa là sau khi đi một quãng đường, xuất hiện cơn đau và yếu ở chân, nhưng triệu chứng có thể giảm bớt sau khi cúi xuống hoặc ngồi nghỉ một lúc, rồi lại tái phát khi tiếp tục đi.
(4) Cảm giác tê. Một số bệnh nhân thường xuyên cảm thấy tê ở chi, cũng do sự chèn ép thần kinh gây ra.
(5) Trường hợp nghiêm trọng có thể xảy ra teo cơ chi dưới, liệt hoặc tiểu tiện không tự chủ.
Nếu mắc bệnh thoát vị đĩa đệm thắt lưng, trước đây có thể chỉ điều trị bằng phẫu thuật hoặc nghỉ ngơi hoàn toàn. Nhưng hiện nay, chúng ta còn có thể sử dụng kiến thức phục hồi phong phú để lấy lại sức khỏe.
1. Nghỉ ngơi trên giường
Nghỉ ngơi trên giường vẫn là điều cần thiết. Thời gian nằm nghỉ tốt nhất nên từ 4 đến 7 ngày. Tuyệt đối không nên nằm nghỉ quá 1 tuần, vì thời gian quá dài có thể dẫn đến teo cơ do không sử dụng, các bệnh tim mạch và loãng xương. Giường nên là giường cứng đủ rộng và trải đệm, để bệnh nhân nằm ngang có thể giúp cột sống được thư giãn hoàn toàn. Đệm quá mềm không phù hợp với bệnh nhân đau lưng, vì nó khiến cột sống ở trong trạng thái cong không được nghỉ ngơi. Giường có độ cứng mềm phù hợp không chỉ cần thiết cho bệnh nhân đau lưng mà còn có lợi cho mọi người.
2. Điều trị kéo
Kéo được chia thành kéo nhanh và kéo chậm, trong đó kéo chậm bao gồm nhiều phương pháp, như kéo tự thân (kéo trọng lực), kéo khung chậu, kéo da hai chi dưới, phù hợp với các trường hợp thoát vị đĩa đệm thắt lưng, thoái hóa đĩa đệm gây ra đau lưng và chân, chấn thương lưng cấp tính, bệnh lý khớp nhỏ cột sống thắt lưng. Thời gian tác dụng lâu, trọng lượng tác dụng nhỏ, hầu hết bệnh nhân cảm thấy thoải mái khi kéo, có thể điều chỉnh trọng lượng kéo theo cảm giác của bệnh nhân, tác dụng phụ so với kéo nhanh thường ít hơn, nhưng do thời gian kéo dài, áp lực vào ngực và bụng lớn, hoạt động hô hấp bị hạn chế một phần, vì vậy cần thận trọng khi áp dụng cho người già, đặc biệt là bệnh nhân mắc bệnh tim mạch phổi.
3. Vật lý trị liệu
Thích hợp cho tất cả các loại bệnh nhân thoát vị đĩa đệm thắt lưng, mục đích chính là giảm đau, kháng viêm, thúc đẩy tái sinh mô, kích thích thần kinh cơ và giải phóng dính, thúc đẩy phục hồi chức năng vùng thắt lưng và chi bị tổn thương. Các yếu tố vật lý thường dùng bao gồm: sóng ngắn siêu tốc, ion thuốc dòng điện trực tiếp, điện can thiệp, điện tần số trung bình điều chế thấp, tia hồng ngoại, tia cực tím chiếu xạ vùng thần kinh.
4. Phương pháp chữa bệnh bằng vận động
Tư thế đúng và các hoạt động trong cuộc sống hàng ngày là phương pháp cơ bản để ngăn ngừa cơn đau lưng- chân do thoát vị đĩa đệm thắt lưng, bệnh nhân nên tích cực phối hợp với phương pháp chữa bệnh bằng vận động để mục tiêu điều trị là nâng cao độ căng cơ lưng, thay đổi và điều chỉnh đường lực bất thường, tăng cường độ đàn hồi của dây chằng, hoạt động khớp giữa các đĩa, duy trì hình dạng bình thường của cột sống. Huấn luyện kéo dài có thể tăng độ dẻo dai cho lưng, trong khi tập luyện sức mạnh cơ bụng có thể tăng cường chức năng ổn định cột sống.
Nội dung phổ biến khoa học trên nền tảng này được tài trợ bởi Bộ Khoa học Tự nhiên, Hiệp hội Khoa học Trung Quốc trong dự án “Kế hoạch nâng cao năng lực phổ biến khoa học phục vụ phục hồi sức khỏe”.
