Bệnh động kinh là một bệnh lý thần kinh phổ biến, thường được gọi là “động kinh”. Đây là một nhóm bệnh do các nguyên nhân khác nhau gây ra, dẫn đến sự đồng bộ hóa cao độ của các tế bào thần kinh trong não, thường có tính chất tự giới hạn. Dữ liệu dịch tễ học cho thấy tỷ lệ mắc động kinh là 7%, tại Trung Quốc có khoảng hơn 9 triệu bệnh nhân động kinh. Bệnh này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, trong đó thanh thiếu niên và người cao tuổi là hai giai đoạn bùng phát chính. Động kinh trong thai kỳ có thể dẫn đến ngộ độc thai nghén hoặc sảy thai, sinh non, dị tật thai nhi. Động kinh ở trẻ em có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và phát triển trí lực của trẻ. Động kinh ở người cao tuổi có thể gây ra ngã và gãy xương. Khi lên cơn động kinh, thường xuất hiện các triệu chứng như co giật, chảy dãi, mắt nhìn lên trên, cơ thể cứng đơ, miệng sùi bọt, đôi khi kèm theo tiểu không tự chủ.
Một, nguyên nhân nào gây ra động kinh thường thấy trong đời sống hàng ngày?
1. Bệnh lý não: Các bệnh như u não, viêm não, viêm màng não có thể trực tiếp ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng bình thường của não. Khi não bị tổn thương, cấu trúc của tế bào thần kinh bị phá hủy, động kinh dễ xuất hiện.
2. Yếu tố di truyền: Động kinh có một mức độ di truyền nhất định. Nếu trong gia đình có người mắc động kinh, thì xác suất con cháu mắc bệnh sẽ cao hơn. Tuy nhiên, yếu tố di truyền chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh, không có nghĩa là chắc chắn sẽ phát bệnh. Yếu tố di truyền và yếu tố môi trường tương tác với nhau để quyết định cuối cùng có phát bệnh hay không.
3. Thay đổi trong môi trường nội tiết: Thiếu ngủ, mệt mỏi, đói, táo bón, uống rượu, cảm xúc kích thích đều có thể kích thích cơn động kinh. Rối loạn nội tiết, mất cân bằng điện giải và rối loạn chuyển hóa đều có thể ảnh hưởng đến ngưỡng kích thích của tế bào thần kinh, dẫn đến cơn động kinh.
Hai, khi gặp cơn động kinh chúng ta nên xử lý như thế nào?
Khi cơn xảy ra, an toàn là điều quan trọng nhất! Ngay lập tức di chuyển mọi vật nhọn, cứng ra xa, nằm thẳng trên mặt đất với đầu nghiêng sang một bên, đặt một chiếc khăn vào đầu, nới lỏng cà vạt và cúc áo, tháo thắt lưng, nếu miệng và mũi có dịch tiết thì cần kịp thời làm sạch, giữ đường hô hấp thông thoáng. Trong quá trình lên cơn, nếu hàm răng bị khép chặt, không được cố gắng mở miệng để cho đồ vật vào, tránh gây tổn thương không cần thiết.
Kiêng không ấn mạnh vào các chi bị co giật của bệnh nhân để tránh gãy xương và trật khớp. Nếu sau cơn động kinh bệnh nhân rơi vào trạng thái hôn mê thì nên hạn chế di chuyển và để họ nghỉ ngơi trong sự yên tĩnh.
Ghi lại thời gian, triệu chứng của cơn như cơ thể co giật, có sùi bọt miệng, ý thức có rõ ràng không, thời gian cơn kéo dài bao lâu; những thông tin này rất quan trọng cho sự chẩn đoán của nhân viên y tế!
Hầu hết bệnh nhân có thời gian lên cơn ngắn, thường từ 1-2 phút thì sẽ tự phục hồi, nếu kéo dài trên 5 phút hoặc liên tục co giật mà ý thức không rõ thì cần lập tức gọi cấp cứu!
Ba, việc phòng ngừa động kinh cần sự hợp tác từ gia đình và bệnh nhân:
Bệnh nhân động kinh cần kiên trì dùng thuốc lâu dài và theo quy luật, tuyệt đối không được đột ngột ngưng thuốc, giảm liều, bỏ quên thuốc hay tự ý thay đổi thuốc, đặc biệt nên tránh việc tự ý ngưng thuốc sau khi đã kiểm soát cơn. Nếu giảm liều mà bệnh có dấu hiệu tái phát hoặc nặng lên, cần sớm đi khám.
Bệnh nhân động kinh cần được nghỉ ngơi đầy đủ, trong môi trường yên tĩnh và thuận lợi, xây dựng thói quen sinh hoạt tốt và chú ý đến sự kết hợp giữa làm việc và nghỉ ngơi.
Cung cấp chế độ ăn uống nhẹ nhàng, ăn ít nhưng nhiều lần, tránh các món gia vị cay, kiêng thuốc lá và rượu.
Việc sử dụng thuốc lâu dài cùng với sự tái phát của bệnh đem lại gánh nặng tâm lý nặng nề cho bệnh nhân, dễ gây ra tình trạng lo lắng, căng thẳng, trầm cảm và các vấn đề tâm lý không tốt khác. Gia đình cần quan sát phản ứng tâm lý của bệnh nhân một cách kỹ lưỡng, quan tâm, thấu hiểu và khuyến khích bệnh nhân bày tỏ cảm xúc của mình, hướng dẫn họ đối mặt với thực tế và áp dụng cách tiếp cận tích cực, phối hợp với việc điều trị bằng thuốc lâu dài.
Khi tình trạng bệnh chưa được kiểm soát tốt, bệnh nhân nên có người thân đi cùng khi hoạt động ngoài trời hoặc đi khám. Không nên tham gia vào các công việc trên cao, bơi lội, lái xe và các công việc có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của bản thân và người khác khi xảy ra cơn động kinh.
Mặc dù động kinh có thể đáng sợ, nhưng chỉ cần chúng ta hiểu biết về nó và chủ động phòng ngừa, ta có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh một cách đáng kể. Hy vọng mọi người ghi nhớ những kiến thức phòng ngừa này để cuộc sống tránh xa “cái bóng” của động kinh.
(Hình ảnh từ internet, nếu vi phạm bản quyền xin liên hệ để xóa)
