Thông thường, một người ngồi sẽ tiêu tốn ít năng lượng hơn so với đứng hoặc di chuyển.
Tuy nhiên,
ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy nhiều vấn đề sức khỏe liên quan đến việc ngồi lâu
, ngay cả khi thường xuyên tập thể dục cũng khó có thể bù đắp những tác động tiêu cực do ngồi lâu gây ra. Những vấn đề sức khỏe này bao gồm huyết áp cao, đường huyết gia tăng, mỡ thừa ở vùng thắt lưng và mức cholesterol bất thường, cũng như tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch và ung thư.
Dựa trên những phát hiện này, các bác sĩ khuyên tất cả người lớn nên ngồi ít và vận động nhiều hơn. Ngay khi điều kiện cho phép, hãy chuyển từ ngồi sang đứng, hoặc cố gắng di chuyển nhiều hơn.
Vậy, chúng ta cần đứng lên hoạt động lại sau bao lâu? Thời gian hoạt động bao lâu là đủ?
Gần đây, một nghiên cứu do giáo sư trợ lý Keith Diaz từ Trung tâm Y tế Đại học Columbia dẫn đầu cho thấy:
việc đứng dậy đi bộ 5 phút sau mỗi nửa giờ ngồi có thể giúp giảm bớt một phần tác hại nghiêm trọng nhất.
Bài nghiên cứu liên quan có tiêu đề “Phá vỡ việc ngồi lâu để cải thiện rủi ro tim mạch chuyển hóa: Phân tích liều đáp ứng của một thử nghiệm ngẫu nhiên chéo” đã được công bố trên tạp chí khoa học Medicine & Science in Sports & Exercise.
Khác với các nghiên cứu khác chỉ kiểm tra 1-2 tùy chọn hoạt động, nghiên cứu này đã kiểm tra 5 mô hình vận động khác nhau:
ngồi 30 phút rồi đi bộ 1 phút, ngồi 60 phút rồi đi bộ 1 phút, ngồi 30 phút rồi đi bộ 5 phút, ngồi 60 phút rồi đi bộ 5 phút, không đứng dậy đi bộ.
11 người lớn tham gia nghiên cứu (từ 40-60 tuổi, hầu hết không bị tiểu đường hoặc huyết áp cao) đều đến từ phòng thí nghiệm của Diaz, đã ngồi trên ghế công thái học
8 giờ
và chỉ đứng dậy khi đến thời điểm hoạt động được quy định (đi bộ hoặc đi vệ sinh).
Các nhà nghiên cứu đã theo dõi chặt chẽ từng người tham gia để đảm bảo họ không gặp phải tình trạng tập quá mức hoặc không đủ, và
định kỳ đo huyết áp và đường huyết của người tham gia
(thông số quan trọng cho sức khỏe tim mạch). Người tham gia có thể làm việc trên máy tính xách tay, đọc và sử dụng điện thoại trong thời gian nghiên cứu, và nhận bữa ăn được chuẩn hóa.
Điều khác biệt là, trong 5 mô hình vận động kể trên, đi bộ 5 phút sau mỗi 30 phút ngồi là cách duy nhất giúp giảm đáng kể đường huyết và huyết áp. So với việc ngồi suốt ngày trên ghế, phương pháp này còn giúp giảm đáng kể lượng đường huyết của người tham gia sau khi ăn một bữa lớn, giảm tới 58%.
Ngoài ra, đi bộ 1 phút sau mỗi 30 phút ngồi cũng có một số lợi ích nhất định đối với mức đường huyết cả ngày, trong khi việc ngồi liên tục hơn 60 phút, dù là đi bộ 1 phút hay 5 phút, đều không mang lại lợi ích nào.
Hơn nữa, so với việc ngồi suốt ngày, 4 phương pháp vận động khác đều có thể giảm huyết áp 4-5 mmHg. Diaz cho biết, “Đây là một sự giảm đáng kể, tương đương với lượng giảm dự kiến của bạn sau 6 tháng tập luyện liên tục.”
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng định kỳ đo lường tâm trạng, độ mệt mỏi và hiệu suất nhận thức của người tham gia trong quá trình thí nghiệm. Kết quả cho thấy,
ngoại trừ việc đi bộ 1 phút mỗi giờ, các kế hoạch đi bộ khác đều giúp giảm mệt mỏi và cải thiện tâm trạng đáng kể
, trong khi tất cả các mô hình vận động đều không có ảnh hưởng đến nhận thức.
“(Hiểu rõ tác động của việc ngồi lâu) đến tâm trạng và mức độ mệt mỏi là rất quan trọng,” Diaz nói, “Người ta có xu hướng lặp lại những hành động khiến họ cảm thấy tốt và vui vẻ.”
Các nhà nghiên cứu cho biết, để đạt được trạng thái sức khỏe tối ưu, ngoài việc tập thể dục hàng ngày, mọi người cũng cần thực hiện các hoạt động thể chất định kỳ trong công việc. “Mặc dù điều này có thể nghe có vẻ không thực tế, nhưng nghiên cứu của chúng tôi cho thấy,
ngay cả khi đi bộ một chút trong giờ làm việc, cũng có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh tim và các bệnh mãn tính khác.
