Tác giả: Thiên Đạt Vĩ
Kiểm duyệt: Trương Na, Phó nghiên cứu viên, Giáo viên hướng dẫn tiến sĩ, Trường Y tế Công cộng, Đại học Bắc Kinh
Tin đồn
Vào những ngày hè oi ả, ngoài điều hòa không khí, hình như không có gì có thể giải nhiệt tốt hơn một chai nước ngọt có ga lạnh, nhưng khi nhớ đến lời hứa giảm cân vừa nói, nhìn chai nước uống đầy calo, thật sự rất phân vân.
Nhưng may mắn là có nước ngọt không đường, dùng chất tạo ngọt thay thế cho đường có calo cao, cho phép người ta thưởng thức vị ngọt mà không cần lo lắng về việc tiêu thụ quá nhiều calo, vừa ngon miệng lại có thể giảm cân.
Nhưng liệu nước ngọt không đường thật sự có thể giảm cân không?
Thực tế là không, nước ngọt không đường không kỳ diệu như vậy.
Hình ảnh quyền sở hữu, không cho phép sao chép
Nguồn gốc của nước ngọt không đường
Vào năm 1952, loại nước ngọt không đường đầu tiên trên thế giới có tên là No-Cal ra đời.
Tuy nhiên, loại nước uống này thực sự được phát triển đặc biệt cho bệnh nhân tiểu đường, sử dụng chất tạo ngọt nhân tạo “sorbitol” thay cho đường thực sự, nhưng không phải là một loại nước uống “giảm cân” cho công chúng.
Mục đích của loại nước uống này là để bệnh nhân tiểu đường có thể thưởng thức vị ngọt lâu nay mà không phải đối mặt với rủi ro tăng đường huyết.
Tuy nhiên, các nhà kinh doanh thông minh không chịu dừng lại ở đó, họ nhanh chóng tìm thấy thị trường mới cho nước ngọt không đường.
Bởi vì không chứa đường, lượng calo trong một chai nước uống gần như có thể bị bỏ qua, điều này không có nghĩa là uống bao nhiêu cũng không lo mập lên sao?
Chính vì vậy, các nhà sản xuất nước giải khát đều nắm bắt cơ hội này, bắt đầu sản xuất nước ngọt không đường của riêng mình, nước ngọt không đường nhanh chóng trở nên phổ biến, nhiều thương hiệu nước uống xuất hiện trên thị trường.
Hơn nữa, các nhà sản xuất cũng nhấn mạnh rằng nước ngọt không đường của họ vừa ngọt vừa không có nhiều calo, uống loại nước này sẽ không khiến bạn tăng cân. Từ đó, người tiêu dùng liên kết nước ngọt không đường với việc giảm cân và duy trì vóc dáng tích cực.
Thực tế, theo tiêu chuẩn quốc gia về an toàn thực phẩm được công bố năm 2011, một loại nước uống được đánh dấu là “thấp đường” sẽ có lượng đường ít hơn hoặc bằng 5 gram trên mỗi 100 ml, trong khi nước uống được đánh dấu là “không đường” sẽ có lượng đường dưới 0,5 gram trên mỗi 100 ml.
Lượng đường trong nước uống thấp thường ít hơn một nửa so với nước giải khát có ga thông thường, còn lượng đường tự do trong nước uống không đường thì gần như có thể bỏ qua. So với nước uống có đường, lựa chọn nước uống thấp hoặc không đường có lợi cho việc kiểm soát lượng đường tiêu thụ.
Thực tế không đẹp như mơ
Tuy nhiên, sau một thời gian dài theo dõi nghiên cứu, các nhà khoa học phát hiện một hiện tượng thú vị, hoặc nói một cách khác, một tin xấu: “Những người uống nước ngọt không đường lại béo hơn so với những người không uống”.
Ví dụ, một nghiên cứu kéo dài 8 năm cho thấy, nguy cơ béo phì ở những người uống nước ngọt không đường gấp đôi so với những người không uống.
Một nghiên cứu khác kéo dài 10 năm cũng phát hiện rằng, chỉ số BMI của những người uống nước ngọt không đường cao hơn 0.8 so với những người không uống, vòng eo to hơn 2.6 cm và tỷ lệ béo bụng cao hơn 36.7% so với những người không uống.
Tại sao lại như vậy?
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Stanford đã đưa ra lời giải thích rằng, việc uống nước ngọt không đường khiến người ta có suy nghĩ: “Vì tôi đã uống nước ngọt không đường, vậy ăn thêm một chút kem cũng chẳng sao”. Suy nghĩ này có thể khiến người uống nước ngọt không đường vô tình bù lại lượng calo đã giảm đi, thậm chí ăn nhiều hơn.
Nhưng đây là lòng tham của con người, nước ngọt không đường không phải là nguyên nhân.
Hình ảnh quyền sở hữu, không cho phép sao chép
Nước ngọt không đường không phải là nguyên nhân
Nếu bạn quan sát kỹ các dữ liệu trong những nghiên cứu này, bạn cũng có thể phát hiện ra một số điều không bình thường.
Trong hai tài liệu đã đề cập trước đó, những người thường xuyên uống nước ngọt không đường lúc bắt đầu thí nghiệm đã béo hơn so với những người không uống. Những người này có thể đã có thói quen ăn uống không lành mạnh, việc uống nước ngọt không đường là “biện pháp cứu cánh” của họ.
Thực tế, chỉ cần bạn có thể kiểm soát cơn thèm ăn của mình, việc dùng nước ngọt không đường thay cho nước ngọt có đường, thực sự có thể giúp bạn kiểm soát cân nặng.
Ví dụ, một nghiên cứu kéo dài 18 tháng cho thấy, chỉ số BMI của trẻ em uống một chai nước ngọt không đường mỗi ngày chậm tăng hơn so với trẻ em uống nước ngọt có đường.
Một thí nghiệm 6 tháng cũng chỉ ra rằng, khi giảm cân, việc thay thế nước ngọt có đường bằng nước ngọt không đường có thể đạt được hiệu quả tốt hơn.
Có thể uống thoải mái chăng?
Chỉ cần có thể tự kiểm soát, vậy 12 chai nước ngọt không đường mỗi ngày cũng được? Uh, điều đó cũng không tốt lắm…
Một nghiên cứu năm 2016 phát hiện rằng, việc dùng một loại chất tạo ngọt thường dùng trong nước ngọt không đường, “Aspartame”, trong thời gian dài có thể làm thay đổi hệ vi sinh đường ruột của chuột, dẫn đến béo phì và các bệnh chuyển hóa.
Tất nhiên, “nhiều” ở đây có nghĩa là chúng ta cần uống tới 8 chai (4.24 lít) nước ngọt không đường trong một ngày. Nếu thi thoảng uống một hai chai thì không sao, nhưng nếu mỗi ngày 12 chai thì không tốt chút nào.
Hơn nữa, nước ngọt không đường có thể cũng không tốt như đã nghĩ.
Nước ngọt không đường thường sử dụng đường thay thế, chẳng hạn như Aspartame, Sorbitol, Acesulfame, các loại chất tạo ngọt này có độ ngọt gấp hàng chục hoặc thậm chí hàng trăm lần so với đường ăn.
Nếu thường xuyên tiêu thụ một lượng lớn các chất tạo ngọt, cũng có thể gây hại cho gan và hệ thần kinh của cơ thể, đặc biệt rõ ràng đối với người cao tuổi, phụ nữ mang thai, trẻ em.
Hình ảnh quyền sở hữu, không cho phép sao chép
Kết luận
Nếu bạn có thói quen ăn uống lành mạnh, đôi khi uống một chút nước ngọt không đường thực sự có thể giúp bạn giảm lượng calo tiêu thụ. Nhưng nếu bạn đã có tính háu ăn, muốn uống vài chai nước ngọt không đường để giảm cân, hãy tỉnh táo lại. Cần ăn ít hơn và vận động nhiều hơn, đó mới chính là điều bạn nên làm.
Tài liệu tham khảo:
[1] Từ điển về đồ ăn vặt và thức ăn nhanh, Andrew F. Smith, trang 116, Greenwood Publishing Group, 2006
[2] Fowler S P, Williams K, Resendez R G, et al. Thúc đẩy dịch béo phì? Sử dụng đồ uống tạo ngọt nhân tạo và tăng cân lâu dài. Obesity, 2008, 16(8): 1894-1900.
[3] Chia C W, Shardell M, Tanaka T, et al. Sử dụng chất tạo ngọt ít calo lâu dài và nguy cơ béo bụng ở người lớn tuổi: một nghiên cứu đoàn hệ. PloS one, 2016, 11(11): e0167241.
[4] Nguồn tin: Vox
[5] de Ruyter J C, Olthof M R, Seidell J C, et al. Thí nghiệm giữa nước uống không đường và nước uống có đường và cân nặng ở trẻ em. New England Journal of Medicine, 2012, 367(15): 1397-1406.
[6] Tate D F, Turner-McGrievy G, Lyons E, et al. Thay thế thức uống có calo bằng nước hoặc đồ uống chế độ kiêng để giảm cân ở người lớn: kết quả chính của thử nghiệm lâm sàng CHOOSE. American Journal of Clinical Nutrition, 2012, 95(3): 555-563.
[7] Nguồn tin từ Washington Post
[8] Gul S S, Hamilton A R L, Munoz A R, et al. Ức chế enzyme đường ruột có thể giải thích cách mà Aspartame làm tăng độ nhạy glucose và béo phì ở chuột. Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 2016, 42(1): 77-83.
Nguồn: Kế hoạch Ngân Hà
Bài viết này được sản xuất bởi Kế hoạch Ngân Hà của Trung Quốc, vui lòng ghi rõ nguồn khi sao chép.
Hình ảnh bìa bài viết và hình ảnh trong bài đến từ kho ảnh bản quyền, việc sao chép hoặc tham chiếu có thể gây ra tranh chấp bản quyền.
